Thomas Klikauer: Ο Adolf Hitler, ο Carl Orff και η Sophie Scholl

Πριν ογδόντα χρόνια, στις 22 Φεβρουαρίου 1943, ο καθηγητής Kurt Huber δολοφονήθηκε από τους Ναζί. Το «έγκλημα» του ήταν πως έγραψε ένα φυλλάδιο που ζητούσε δημοκρατία. Αυτή είναι η ιστορία του αντιστασιακού Kurt Huber, του ναζί καριερίστα και συνθέτη Carl Orff, και του μέλους του Λευκού Ρόδου (Weiße Rose) Sophie Scholl. Είναι επίσης μια ιστορία για την αντίσταση στη ναζιστική εξουσία και τα νέα στοιχεία που μόλις πρόσφατα ήρθαν στο φως, που πρακτικά, ρίχνουν ένα λίγο διαφορετικό φως για το τι συνέβη πριν από ογδόντα χρόνια. Ο καθηγητής Kurt Huber δεν ήταν ο τύπος του ανθρώπου που ήθελε να μπει σε μια ήρεμη σχέση με τους Ναζί. Ο Huber μάλλον ήταν ο θεωρητικός εγκέφαλος πίσω από την αντιναζιστική αντιστασιακή ομάδα του Λευκού Ρόδου, μια ομάδα που περιλάμβανε τα αδέλφια Scholl. Όλα αυτά τα μέλη της ομάδας εκτελέστηκαν από τους Ναζί. Σήμερα, ο γιός του καθηγητή Huber – ο Wolfgang Huber – θυμάται τι συνέβη εκείνη τη μοιραία μέρα τον Φεβρουάριο του 1943 όταν τα πρώτα μέλη της ομάδας Λευκό Ρόδο των Scholl και του Huber εκτελέστηκαν στη φυλακή Στάντελχάιμ. Θυμάται πως ο πατέρας του – καθηγητής μουσικής – άνηκε κάποτε σε εκείνη την ιδιαίτερα μυστική αντιστασιακή ομάδα και πως λίγο πριν δολοφονηθεί, ενώ βρίσκονταν στη φυλακή, έγραψε ένα αποχαιρετιστήριο γράμμα. Ο Wolfgang Huber αναφέρει «Το γράμμα βρίσκεται στη σελίδα 18 ενός χειρόγραφου πάνω στη φωνητική θεωρία». Στο πατέρα του επιτρέπονταν να εργάζεται ακόμη σε εκείνη τη ναζιστική φυλακή, και στη πραγματικότητα ήταν στο μέσο της συγγραφής ενός δοκιμίου όταν οι ναζί μπήκαν στο κελί του για να τον ενημερώσουν πως θα εκτελούνταν εκείνη την ημέρα. Ο καθηγητής Huber έγραφε για τις δονήσεις και την αντίληψη στη μουσική.

Πέτρος Πετρίδης, Αλέξανδρος Αφουξενίδης, Μιχάλης Πέτρου, Κάρολος Καβουλάκος: Μουσική, πολιτική και νοσταλγία. Η Fashwave ως μιντιακή τακτική της ακροδεξιάς

Από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα τα ψηφιακά δίκτυα και μέσα έχουν συμβάλει ριζικά στον μετασχηματισμό των πρακτικών που σχετίζονται με τη μουσική και τον ήχο. Η πρόσβαση σε οπτικοακουστικό περιεχόμενο και εξειδικευμένα λογισμικά διαχείρισης ήχου και εικόνας, οι δυνατότητες παραγωγής, δημοσιοποίησης και διαμοιρασμού σε πλαίσια DIY (Do It Yourself), οι μετασχηματισμοί των καθεστώτων πνευματικής ιδιοκτησίας, η ολοένα αυξανόμενη συνύπαρξη ανθρώπων και αλγόριθμων μηχανικής μάθησης, η διασάλευση του ορίου ανάμεσα σε δημιουργό και κοινό, σε καταναλωτή και παραγωγό, διάνοιξαν πεδία ενδεχομενικοτήτων για να αναδυθούν νέοι μουσικοί πολιτισμοί που αναπτύσσονται ουσιαστικά «μέσα» από το διαδίκτυο. Ωστόσο, το «νέο» στο πλαίσιο αυτών των σύνθετων μιντιακών οικολογιών είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το «παλιό». Οι έννοιες του νέου και του παλιού, του μέλλοντος και του παρελθόντος, καθιστούν τον χρόνο μια σημαντική παράμετρο στη μελέτη των μουσικών πολιτισμών που συγκροτούνται στα πλαίσια της ψηφιακότητας. Τα δύο αυτά μικροείδη γεννήθηκαν στους κόλπους της λεγόμενης «εναλλακτικής δεξιάς» (alt-right). Για την ανθρωπολόγο Άντζελα Νάγκλ η alt-right συνιστά μια χαλαρή διαδικτυακή συμμαχία που αποτελείται κυρίως από λευκούς άνδρες που προέρχονται από διάφορα «fandom» όπως gamers, φαν των anime, ανώνυμα τρολ του 4chan, υπερσυντηρητικούς YouTubers και διασημότητες του Twitter που χαρακτηρίζονται από πίστη στη λευκή ανωτερότητα και έντονο αντιφεμινισμό. Αντλώντας ιδέες από τη γαλλική νέα δεξιά της δεκαετίας του 1970 και την γκραμσιανή έννοια της ηγεμονίας την οποία αντιστρέφει αποδίδοντας ιδεολογική και πολιτισμική ηγεμονία στην αριστερά και τον φιλελευθερισμό, η alt-right, μετατοπίζει την πολιτική σύγκρουση στο πεδίο του πολιτισμού και των πολιτιστικών βιομηχανιών. Οι ρητορικές και οι αναπαραστάσεις της, με άλλα λόγια, επικεντρώνονται σε ζητήματα και συγκρούσεις πολιτισμικών αξιών όπως η πολυπολιτισμικότητα, τα ομόφυλα ζευγάρια, οι παραδοσιακοί ρόλοι και σχέσεις των φύλων, και οι αναπαραστάσεις των παραπάνω στο πλαίσιο της μαζικής κουλτούρας. Έχοντας πολιτικό προσανατολισμό, η Fashwave και η Trumpwave επιδιώκουν τη συγκρότηση, ενστάλαξη και κυκλοφορία του συναισθήματος της νοσταλγίας με απώτερο σκοπό την προσέλκυση νέων «μελών» και τη συγκρότηση συναισθηματικών κοινοτήτων, την προπαγάνδιση των θέσεων της alt-right και, κυρίως, τη διάχυση τους στη σφαίρα του κυρίαρχου ρεύματος (mainstream). Συνιστούν, με άλλα λόγια, σύγχρονες μιντιακές τακτικές της ακροδεξιάς.

Erika Silvestri: Lebensunwertes Leben. Οι Ρίζες και η Μνήμη του Προγράμματος Τ4

Το 1935 δύο χρόνια μόλις αφότου ο Hitler και το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα ανέβηκαν στην εξουσία, το Γραφείο Φυλετικής Πολιτικής χρηματοδότησε την παραγωγή μιας ταινίας μικρού μήκους που σκηνοθέτησε ο Carl C. Hartmann με τίτλο Das Erbe (Η Κληρονομιά). Με ένα πολύ αποτελεσματικό οπτικό τρόπο, η ταινία δείχνει το μηχανισμό με τον οποίο πραγματοποιείται ο αγώνας για επιβίωση, επιλέγοντας τα πιο δυνατά άτομα διαφορετικών ειδών: «Ακόμη και τα ζώα ακολουθούν μια φυλετική πολιτική», δηλώνει ο νεαρός βοηθός του επιστήμονα, ενώ εξηγεί το νόημα της ταινίας, δείχνοντας το στους συναδέλφους του. Η διήγηση της σύντομης ταινίας ακολουθεί εικόνες προσώπων ατόμων παραμορφωμένων από διάφορες ασθένειες, για να δείξει πως επιτρέποντας αδύναμα στοιχεία να επιβιώσουν, ο άνθρωπος έχει ενθαρρύνει την αναπαραγωγή της παθολογίας στη κοινωνία. Το έργο είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον επειδή αν και δεν είχε σχεδιαστεί για να επιμορφώσει και να προετοιμάσει το λαό για την εξόντωση των «περιττών υπάρξεων» και των «άχρηστων στομάτων», δείχνει πως η φυσική επιλογή περιλαμβάνει, μεταξύ των ζώων, όχι μόνο την διάκριση και την βία σε βάρος των πιο αδύναμων ατόμων, αλλά και το θάνατο τους. Με το τρόπο αυτό, η ταινία θα μπορούσε να θεωρηθεί το σύμβολο της στιγμής της μετάβασης στην οποία η ευγονική θεωρία ενώθηκε με την ολοκληρωτική πολιτική του Εθνικοσοσιαλισμού και προσάρμοσε σε όφελος του τις ιδέες που για δεκαετίες τροφοδοτούσαν το διεθνή διάλογο περί «φυλετικής υγιεινής». Αυτό που οι Ναζί ονόμασαν Aktion T4 ήταν ένα πρόγραμμα ευθανασίας που επίσημα ξεκίνησε στις 18 Αυγούστου 1939. Η διαδικασίες καταγραφής ατόμων με σωματικές ή πνευματικές αναπηρίες ακολουθήθηκε από αναγκαστικές στειρώσεις και μεταφορά σε κλινικές οργανωμένες να σκοτώσο0υν ανθρώπους που θεωρήθηκαν ανάξιοι ζωής. Στο Κάουφμπούρεν-Ιρσέ, όπου βρίσκονταν μια από τις κλινικές χρησιμοποιήθηκε για την εφαρμογή του προγράμματος, η τελευταία θανάτωση πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαϊου 1945, τρεις εβδομάδες μετά το τέλος του 2ου ΠΠ.

Μάνος Χατζιδάκις: Ο Νεοναζισμός Δεν Είναι οι Άλλοι

Ο εθνικισμός είναι κι αυτός νεοναζισμός. Τα κουρεμένα κεφάλια των στρατιωτών, έστω και παρά τη θέλησή τους, ευνοούν την έξοδο της σκέψης και της κρίσης, ώστε να υποτάσσονται και να γίνονται κατάλληλοι για την αποδοχή διαταγών και κατευθύνσεων προς κάποιο θάνατο. Δικόν τους ή των άλλων. Η εμπειρία μου διδάσκει πως η αληθινή σκέψη, ο προβληματισμός οφείλει κάπου να σταματά. Δεν συμφέρει. Γι’ αυτό και σταματώ. Ο ερασιτεχνισμός μου στην επικέντρωση κι ανάπτυξη του θέματος κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος από τους εχθρούς. Όμως οφείλω να διακηρύξω το πάθος μου για μια πραγματική κι απρόσκοπτη ανθρώπινη ελευθερία. Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με δυο μορφές. Ή προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή κοινωνικά γεγονότα που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους ή παθητικός μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και παθητικότητα λοιπόν.

Zack Beuchamp & Peter Neumann: Η Παράξενη Απόπειρα Πραξικοπήματος στη Γερμανία

[…] Όταν εμφανίστηκε πρώτη φορά το QAnon, σκέφτηκα, «Αυτό δεν θα μεταφραστεί ποτέ σε κάποιο άλλο εθνικό πλαίσιο». Αφορά τον Donald Trump, αφορά την Δεύτερη Τροποποίηση, αφορά πράγματα που είναι μοναδικά και ειδικά αμερικάνικα, που δεν μεταφράζονται σε άλλα πλαίσια. Για κάποιο λόγο, που ακόμη δεν έχω απόλυτα καταλάβει, μοιάζει να έχει μεταφραστεί πολύ καλά στο γερμανικό πλαίσιο. Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, πως η δεύτερη πιο συχνή γλώσσα στις ομάδες διαδικτυακής συζήτησης του QAnon στο Telegram είναι τα γερμανικά. Η δεύτερη πιο συχνή γλώσσα των μεταφράσεων των βίντεο και των κειμένων του QAnon είναι τα γερμανικά. Εγώ ο ίδιος ακολουθώ πολλά από τα γερμανικά κανάλια QAnon στο Telegram· πολλοί άνθρωποι μοιάζουν να είναι ιδιαίτερα σαγηνευμένοι από αυτό. Δεν ξέρω για κάποια προσωπική, φυσική σύνδεση μεταξύ των ηγετών των κινημάτων, αλλά σίγουρα φαίνεται να υπάρχει ιδιαίτερη επίδραση. Μόλις καταλάβουν και δεχτούν πως πολλά από αυτά προέρχονται από ένα αμερικάνικο πλαίσιο, προσπαθούν να βρουν τρόπους να το μεταφράσουν σε γερμανικό πλαίσιο. Τον Αύγουστο του 2020, υπήρξε μια προσπάθεια να εισβάλουν στο Ράιχσταγκ, το γερμανικό κοινοβούλιο. Ήταν στο πλαίσιο μιας διαδήλωσης – 100000 άνθρωποι στους δρόμους του Βερολίνου. Κάποια από τα μέλη του Reichsbürger προσπαθούσαν πρακτικά να μπουν στο κτίριο, όπως στο Καπιτώλιο (στις 6 Ιανουαρίου). Αργότερα ουσιαστικά είπαν πως πίστευαν πως ο Donald Trump ήταν εκεί, πως είχε έρθει μυστικά στο Βερολίνο για να ελευθερώσει την Γερμανία. Αυτή ήταν μια από τις φήμες που είχε εξαπλωθεί στα κανάλια του QAnon στο Telegram. Υπάρχει μια πολύ βασική διαφορά μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ: Το κεντροδεξιό κόμμα στη Γερμανία δεν είχε καμιά σχέση με όλα αυτά. Δεν υπάρχει μια Marjorie Taylor Greene, δεν υπάρχει ένας Donald Trump στη Γερμανία που να τα προωθήσουν όλα αυτά.

Anselm Jappe: Από τον Céline στο Videoclip

Νωρίτερα φέτος κυκλοφόρησα μια συλλογή από δοκίμια στη Γαλλία με τίτλο Crédit à Mort, αφιερωμένο ειδικά στην οικονομική κρίση και τις κοινωνικές της συνέπειες. Ο τίτλος είναι εμφανώς μια αναφορά στο δεύτερο μυθιστόρημα του Louis-Ferdinand Céline. Δεν υήρχε ωστός καμιά άμεση αναφορά στο κείμενο του Céline· ο τίτλος μου ήταν απλά ένα λογοπαίγνιο περιλαμβάνοντας τις λέξεις «θάνατος» και «πίστωση». Παρόλα αυτά, αργότερα συνειδητοποίησα πόσο ταιριαστή ήταν στη πραγματικότητα η αναφορά στον Céline και πως έκανα μια σωστή επιλογή δίχως αρχικά να το συνειδητοποιήσω. Το βιβλίο γενικά είναι μιοα απόρριψη των ψευδών μορφών κοινωνικής κριτικής που εμφανίστηκαν λόγω της κρίσης της καπιταλιστικής κοινωνίας. Στο βιβλίο, απέρριψα πρώτα από όλα την μονόπλευρη πολεμική που κατευθύνεται εναντίον του χρηματοπιστωτικού τομέα, των τραπεζών και της κερδοσκοπίας, που θεωρείται όχι η ορατή πτυχή μιας πιο βαθιάς κρίσης – την κρίση της συσσώρευσης του κεφαλαίου – αλλά ως η πραγματική αιτία της καταστροφικής κρίσης του καπιταλιστικού τρόπου ζωής. Η πολεμική εναντίον της κερδοσκοπίας, που μπορεί να βρεθεί στην αριστερά αλλά και στη δεξιά, αποδίδει όλα τα κακά του κόσμου όχι σε μια κοινωνική δομή αλλά σε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που υποκινούνται από την απληστία και την επιθυμία για εξουσία. Πρέπει να υπερασπιστούμε τους εργάτες και τους τίμιους καταθέτες από τα παράσιτα του χρηματοπιστωτικού συστήματος: η επιδίωξη αυτή μοιάζει να έχει γεννήσει μια κοινή πεποίθηση με την οποία συμφωνούν ακόμη και ο Barak Obama, ο George Soros και ο Mario Draghi. […] Δεν χρειάζεται να τονίσουμε το γεγονός πως ο Céline, ακόμη και αγνοώντας κάθε πολιτικό προσανατολισμό, ήταν βάρδος της μνησικακίας, μια μνησικακία ύψιστου βαθμού, κατευθυνόμενη εναντίον των πάντων και όλων, μια μνησικακία σε κοσμική κλίμακα. Αυτή ήταν η τρομακτική του δύναμη: η έκφραση, δίχως διαμεσολαβήσεις, ωμά και αδρά, τα συναισθήματα που η ζωή στη σύγχρονη, αστική και καπιταλιστική κοινωνία μπορεί πρακτικά να προκαλέσει. Από την άποψη αυτή, ο Céline είναι αξεπέραστος. Αντιπροσωπεύει ένα πραγματικό πειρασμό. Την πρώτη φορά που διαβάζεις το Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας, όταν είσαι νέος, μπορεί να προκαλέσει την ίδια αναστάτωση με την πρώτη φορά που διαβάζεις Nietzsche ή την πρώτη φορά που μελέτησες την Κραυγή του Munch. Και σε κάθε τέτοια περίπτωση είναι αναγκαίο να απομακρυνθείς στην συνέχεια για να διακρίνεις πόση αλήθεια περιέχει ένα τέτοιο παράδειγμα από το σοκ που προκαλεί.

Morgan Jones: Η Αντιδραστική Εξέγερση του Julius Evola Εναντίον του Σύγχρονου Κόσμου

Ο Evola συχνά αναφέρεται μαζί με τον Oswald Spengler, το Γερμανό φιλόσοφο που έγινε ακαδημαϊκά διαβόητος σε όλη την Ευρώπη κατά το Μεσοπόλεμο. Και αυτός και ο Evola συμπεριλαμβάνονται στη μικρή ομάδα της οποίας το έργο ο ιστορικός Mark Sedgwick αποκαλεί «υποχρεωτικό ανάγνωσμα για τον σημερινό διανοούμενο ακροδεξιό». Το πιο γνωστό έργο του Spengler, Η Παρακμή της Δύσης, εκδόθηκε σε δυο μέρη το 1918 και το 1922· βιβλίο που ο Evola θα μετέφραζε στα ιταλικά στη δεκαετία του 1950. Το βιβλίο προτείνει τη θεωρία των πολιτισμών ως οργανισμών, και κυρίως, ως κυκλικών, κυριαρχούμενων από επαναλαμβανόμενα στάδια ανόδου, κορύφωσης και παρακμής. Και ο Evola αποδέχονταν κυκλικές θεωρήσεις της ιστορίας, εμπνευσμένος από τους χρονικούς κύκλους του Ινδουισμού και από το έργο του Γάλλου παραδοσιοκράτη Rene Guenon, την σύγχρονη και σημαντική επιρροή του. Αντιλήψεις σχετικά με την κυκλική – αντί της γραμμικής – φύσης της ιστορίας είναι διαδεδομένες στην συντηρητική λόγια βιβλιογραφία· δείτε το The Fourth Turning των William Strauss και Neil Howe (από το οποίο παίρνει το τίτλο του το έργο Heroes of the Fourth Turning), ή ακόμη το Decadent Society του Ross Douthat. Ωστόσο, τρέφουν και πιο ακραία ρεύματα, και είναι οι ιδέες του Evola σχετικά με την ιστορία που αποτελούν ίσως την πιο επικίνδυνη κληρονομιά του, ως ένας από τους στοχαστές στους οποίους στηρίζεται ο ακροδεξιός επιταχυντισμός. Αυτού του είδους η θεώρηση της ιστορίας είναι κοινή με τον επιταχυντισμό – όρος που συνήθως συνδέεται κυρίως με τον θεωρητικό του πολιτισμού Nick Land, αλλά και κυρίαρχο στα κείμενα του νέο-αντιδραστικού μπλόγκερ Curtis Yarvin και άλλων στο ακροδεξιό περιβάλλον – που υποστηρίζει πως η σημερινή εποχή είναι σε διαδικασία παρακμής, καταρρέοντας υπό το βάρος των ίδιων των λαθών και αντιφάσεων της. Στις συνθήκες αυτές, υποστηρίζουν, είναι δυνατό, μέσα από συγκεκριμένες δράσεις, να επιταχύνουν τον ερχομό της επόμενης εποχής. Οι αντιφάσεις αυτές, για εκείνους που ακολουθούν τον Evola, συνήθως αφορούν πράγματα όπως η εγκυρότητα της δημοκρατίας ή την άποψη πως δεν υπάρχει φυλετική ιεραρχία στην νοημοσύνη. Ο ακτιβιστικός επιταχυντισμός, συχνά βασιζόμενος ανοιχτά στον Evola, είναι διάχυτος στη σκέψη νεοναζιστικών ομάδων όπως η Atomwaffen Division στην Αμερική και άλλες στο δίκτυο Iron March και αλλού, που προωθούν (και διαπράττουν) την πολιτική βία ως μέσο για τον ερχομό της κατάρρευσης της σύγχρονης φιλελεύθερης κοινωνίας.

Damion Searls: Ο Ναζιστικός Νους

Ως το 1945, η λέξη Ναζί – για το μέλος του Εθνικού Σοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος – είχε γίνει το δηλωτικό σε όλο το κόσμο για ένα ψυχρό σαδιστικό τέρας πέρα από τα όρια της ανθρωπότητας. Έξι εκατομμύρια Εβραίοι είχαν δολοφονηθεί. Πως γίνεται να μην ήξερε κανείς από τους Ναζί; Υπήρχε μια έντονη επιθυμία να στηθεί το ο Κόσμος εναντίον των Ναζί, με τους κατηγορούμενους απόλυτα ένοχους και να αξίζουν το θάνατο, αλλά δεν υπήρχε ξεκάθαρη νομική βάση για να γίνει αυτό. Και η αλήθεια ήταν πως δεν ήταν όλοι οι δράστες του Ολοκαυτώματος μέλη του κόμματος, και το αντίστροφο. Ήταν αδύνατο, οργανωτικά και επί της αρχής, να καταδικαστεί κάθε μέλος του κόμματος ξεχωριστά ως εγκληματίας πολέμου. Οι κτηνωδίες ήταν δίχως προηγούμενο στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά για το λόγο αυτό ακριβώς ήταν ασαφές ποιος ακριβώς νόμος ταίριαζε στην περίπτωση. Τα νομικά ζητήματά λύθηκαν με διαπραγματεύσεις μεταξύ των Συμμάχων και με διατάγματα. Δημιουργήθηκε ένα διεθνές στρατιωτικό δικαστήριο. Τα «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας διώκονταν για πρώτη φορά, στις δίκες της Νυρεμβέργης, ξεκινώντας το 1945. Είκοσι τέσσερις επιφανείς Ναζί επιλέχθηκαν ως η πρώτη ομάδα κατηγορούμενων. Τα ηθικά ζητήματα όμως παρέμεναν. Οι κατηγορούμενοι υποστήριζαν πως ακολουθούσαν τους νόμους της χώρας τους, που στη περίπτωση αυτή σήμαινε ότι ήθελε ο Hitler. Μπορούσαν οι άνθρωποι να βρεθούν υπόλογοι στη βάση ενός ανώτερου νόμου της κοινής ανθρωπότητας; Πόσο βαθιά πάει η πολιτισμική σχετικότητα; Και αν αυτοί οι Ναζί ήταν πραγματικά εκφυλισμένοι ψυχοπαθείς, τότε δεν ήταν ανίκανοι να σταθούν σε δίκη, ή ακόμη και μη ένοχη εξαιτίας της τρέλας;

Michael Parenti: Ορθολογικός Φασισμός

Περπατώντας στη Μικρή Ιταλία της Νέας Υόρκης, πέρασα από ένα κατάστημα με σουβενίρ που είχε αφίσες και μπλουζάκια με τον Benito Mussolini να κάνει τον φασιστικό χαιρετισμό. Όταν μπήκα στο μαγαζί και ρώτησα τον υπάλληλο γιατί πωλούνταν τέτοια αντικείμενα, μου απάντησε: «Αρέσουν σε κάποιους. Και, ξέρετε, ίσως χρειαζόμαστε κάποιον σαν τον Mussolini σε αυτή τη χώρα». Το σχόλιό του ήταν μια υπενθύμιση ότι ο φασισμός επιβιώνει ως κάτι περισσότερο από ιστορικό αξιοπερίεργο. Χειρότερα από τις αφίσες ή τα μπλουζάκια είναι τα έργα διαφόρων συγγραφέων που είναι αποφασισμένοι να «εξηγήσουν» τον Hitler, ή να «επαναξιολογήσουν» τον Franco, ή με άλλους τρόπους να ξεπλύνουν τη φασιστική ιστορία. Στην Ιταλία, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, εμφανίστηκε μια πραγματική βιομηχανία βιβλίων και άρθρων που ισχυρίζονταν πως ο Mussolini όχι μόνο έκανε τα τρένα να φτάνουν στην ώρα τους, αλλά έκανε και όλη την Ιταλία να λειτουργεί σωστά. Όλες αυτές οι δημοσιεύσεις, μαζί με πολλές τυπικές ακαδημαϊκές μελέτες, έχουν ένα κοινό: Λένε ελάχιστα, αν όχι τίποτα, για την ταξική πολιτική της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερμανίας. Πώς αντιμετώπισαν αυτά τα καθεστώτα τις κοινωνικές υπηρεσίες, τους φόρους, τις επιχειρήσεις και τις συνθήκες εργασίας; Προς όφελος τίνος και εις βάρος ποιου; Το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιογραφίας για τον φασισμό και τον ναζισμό δεν μας λέει τίποτα.

Enzo Traverso: Η Γραμμή Παραγωγής του Φόνου

Η εξολόθρευση των Εβραίων της Ευρώπης έχει γίνει η επιτομή του απόλυτου κακού στη δική μας εκδοχή της ιστορία του 20ου αιώνα. Κάποιοι ιστορικοί θεωρούν την μνήμη της Σοά ως μια νέα πολιτική θρησκεία του δυτικού κόσμου, ένα αρνητικό μέτρο σύγκρισης με το οποίο μετριέται η νομιμότητα των δημοκρατικών θεσμών μας. Το Άουσβιτς πρέπει να γίνει κατανοητό σε ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο από εκείνο του ναζισμού, του 2ου ΠΠ, ή των ολοκληρωτικών συστημάτων του 20ου αιώνα. Αντί για φαινόμενο δίχως προηγούμενο, ήταν μια μοναδική σύνθεση στοιχείων που δρούσαν μέσα στο πολιτισμό μας. Παρά τις παθολογικές του εκδηλώσεις, ο ναζισμός ήταν βαθιά ριζωμένος στην ιστορία, το πολιτισμό και τη τεχνολογία του σύγχρονου κόσμου, και στις μορφές οργάνωσης, παραγωγής και κυριαρχίας.