Marie Goldsmith: Ο Κομμουνισμός του Kropotkin

Ήταν η ανάπτυξη της θεωρίας του αναρχικού κομμουνισμού που ο Kropotkin πίστευε πως είναι η βασική του συνεισφορά στη θεωρία του αναρχισμού. Πράγματι, ποια ήταν το οικονομικό ιδανικό του αναρχικού κινήματος πριν ο Kropotkin δημοσιεύσει μια σειρά από τα διάσημα άρθρα του στην εφημερίδα Le Révolté το 1879, άρθρα που τελικά αποτέλεσαν το βιβλίο του Λόγια ενός Επαναστατημένου; Πράγματι, ποιο ήταν το οικονομικό δόγμα του αναρχικού κινήματος πριν ο Kropotkin δημοσιεύσει μια σειρά από τα διάσημα άρθρα του στην εφημερίδα Le Révolté το 1879, άρθρα που τελικά αποτέλεσαν το βιβλίο του Λόγια ενός Επαναστατημένου; Μετά την δημιουργία της Διεθνούς, τα σοσιαλιστικά δόγματα αναπτύχθηκαν σύμφωνα με δυο γραμμές: το κρατικό κομμουνισμό και τον προντουνισμό. Οι κομμουνιστές επιδίωξαν την συγκέντρωση οικονομικής εξουσίας στα χέρια του κράτους και να δομήσουν την κοινωνική ζωή σε στρατιωτικά πρότυπα: αυστηρή πειθαρχία, «αποσπάσματα» και «εργατικούς στρατούς», αναγκαστική συλλογική κατανάλωση σε ένα περιβάλλον σαν στρατώνα, κλπ. Ο κομμουνισμός του Louis Blanc και του Cabet ήταν ακριβώς αυτού του είδους «πολεμικός κομμουνισμός»· μπορεί να διακήρυσσε την αρχή «στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του», αλλά οι πραγματικές ανάγκες έπρεπε να καθοριστούν από τα πάνω, μέσω ενός είδους συστήματος «ανακατανομής». Μια κοινωνική ιδέα σαν αυτή δεν μπορεί, φυσικά, να ικανοποιήσει ελεύθερα πνεύματα, και ο Proudhon πρότεινε μια οργάνωση εντελώς διαφορετικού, αντίθετου τύπου. Βάσισε την οικονομία του μέλλοντος πάνω στην ιδέα της ισότητας και της αμοιβαιότητας: η παραγωγή και η ανταλλαγή βασίζονταν στις συνεργατικές αρχές με μέλη της κοινωνίας να ανταλλάσσουν υπηρεσίες και προϊόντα σε ίση αξία. Τα προνόμια του κεφαλαίου έτσι εξαφανίζονται, αλλά η ιδιωτική ιδιοκτησία – αν και ιδιοκτησία αποκλειστικά χρησιμοποιούμενη ενεργητικά από την εργατική τάξη – θα συνεχιστεί, και η έννοια της κοινοτικοποίησης δεν εισέρχεται σ’ αυτή την οργάνωση.

Riley Renegade & Kressent Pottenger: Η Σεξεργασία Είναι Εργασία

Με όρους ακτιβισμού για τα άτομα στην σεξεργασία, υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ νομιμοποίησης και αποποινικοποίησης. Η νομιμοποίηση είναι το μοντέλο που κυρίως έχει δοκιμαστείς την Ευρώπη, που αντιμετωπίζει τα άτομα στη σεξεργασία με ταξικό τρόπο, με τα άτομα να κατηγοριοποιούνται και αδειοδοτούνται. Συνεχίζει να δημιουργεί πολλά κρατικά εμπόδια εισόδου στη βιομηχανία. Αντί να προωθεί την πλήρη πρωτοβάθμια φροντίδα, όπως αξίζει στους πάντες, το κράτος τελικά μπορεί να αντιμετωπίζει τα άτομα στη σεξεργασία ως φορείς ασθενειών, και να εστιάζει μόνο στα τεστ για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Το σκανδιναβικό μοντέλο λειτουργεί πάνω σε μια ιδέα φιλελεύθερης μεταρρύθμισης, με την άποψη πως, αν τερματίσεις τη ζήτηση, θα τερματίσεις την προσφορά. Αυτό είναι απλά αναληθές. Οι άνθρωποι θα επιθυμούν πάντα την στενή επαφή, θα θέλουν πάντα σεξ, και ο κόσμος θα θέλει να αγγίξει. Απλά το αναγκάζει να είναι πιο κρυφό, και πιο επικίνδυνο.

Amedeo Bertolo: Η Ουτοπική Λειτουργία και το Αναρχικό Φαντασιακό

Μια βαθιά μεταμόρφωση των βασικών κοινωνικών δομών – μια «επανάσταση», ότι και αν εννοεί κανείς με αυτό – απαιτεί επίσης μια βαθιά μεταμόρφωση των ψυχολογικών δομών, και οι δυο αυτές μεταμορφώσεις μπορούν να υλοποιηθούν μόνο υπό την πίεση μιας έντονα ισχυρής συναισθηματικής αλλαγής, μια ισχυρή και παθιασμένη θέληση για μεταμόρφωση που εξαπλώνεται σε όλους τους ηγετικούς κοινωνικούς παράγοντες («πρωτοπορίες» στο στρατιωτικό-μαρξιστικό λεξιλόγιο, «ενεργές μειονότητες» σε εκείνο του ελευθεριακού κινήματος του 1968) αλλά και μέσα από πιο υπολογίσιμου μεγέθους λαϊκό περιβάλλον (τους εκμεταλλευόμενους, τους κυριαρχημένους, τους ταπεινωμένους…). Αυτό υποδηλώνει πως πρέπει να υπάρχει ικανή διάχυση ενός φαντασιακού που πυρπολεί την ψυχή ( όχι μόνο μια που να θερμαίνει χλιαρά τις νοσταλγικές μας μνήμες και ανακουφίζει τις απογοητεύσεις μας), ένα φαντασιακό που μπορεί να γίνει εμπρηστικό. Κατά την άποψη μου, η ουτοπική διάσταση είναι σημαντική για την ανατρεπτική λειτουργία του φαντασιακού. Έτσι θα μιλήσω για την ουτοπία και θα μιλήσω, απολύτως προβλέψιμα, «με αναρχικό τρόπο». Πριν ξεκινήσω οποιαδήποτε κριτικό στοχασμό πάνω στην ουτοπία, είναι σημαντικό να προσφέρω μερικούς εννοιολογικούς ορισμούς, έννοιες και περιεχόμενα. Πράγματι, όπως και με πολλούς άλλους όρους (π.χ. «σοσιαλισμός», «ελευθερία», «εργατική αυτοδιαχείριση», «δημοκρατία»), η «ουτοπία» είναι μια λέξη-περιέκτης στην οποία μπορεί κανείς να τοποθετήσει πολλά πράγματα – και πράγματι, πολλοί το έχουν κάνει· κάποια από αυτά είχαν εμφανή συνάφεια, κάποια από αυτά ήταν έντονα αντιφατικά. Αυτές οι διαφωνίες δεν οφείλονται μόνο στις διαφορετικές συμπεριφορές σε σχέση με την υπάρχουσα κοινωνική τάξη, δηλαδή, τις ιδεολογικές υποθέσεις εκείνων που εξέφρασαν ή εκφράζουν μια συγκεκριμένη γνώμη, αλλά επίσης στην πολλαπλότητα των νοημάτων που μπορούν να αποδοθούν στη λέξη «ουτοπία».

Osvaldo Bayer: Ο Εξολοθρευτής Άγγελος

Ο ξανθός άνδρας δεν είχε καμιά σχέση με κανέναν από όσους εκτελέστηκαν, ούτε ήξερε τη Παταγονία, ούτε καν είχε πάρει πέντε σεντς για να τον σκοτώσει. Το όνομα του ήταν Kurt Gustav Wilckens. Ήταν Γερμανός τολστοϊκός αναρχικός, εχθρός της βίας. Πίστευε όμως πως σε ακραίες περιπτώσεις, μπροστά στη βία από ψηλά η μόνη απάντηση πρέπει να είναι βία. Και θα εκτελούσε αυτό που πίστευε πως ήταν η πράξη ατομικής δικαιοσύνης.

Oren Ziv: Ακόμη Ενεργός

Όταν αρχίσαμε να το διαδικτυακό αρχείο του Activestills, οργανώθηκε χρονολογικά, και έτσι εκφράστηκε η προσέγγιση μας στη σύνδεση μεταξύ των αγώνων. Όλα τα γεγονότα ανέβαιναν στην ιστοσελίδα: είτε ήταν μια διαμαρτυρία στις κατεχόμενες περιοχές, ή ένα εναλλακτικό queer γεγονός στο Τελ Αβίβ. Όποιος έμπαινε στη φωτογραφική μας ροή σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο βρίσκονταν μπροστά από αγώνες που φαινομενικά δεν είχαν άμεση σχέση. Η πρόθεση δεν ήταν να ισοπεδωθεί η πραγματικότητα και να ειπωθεί πως οι καταστάσεις στη Γάζα, στη Δυτική Όχθη ή στις πόλεις μέσα στη Πράσινη Ζώνη ήταν πανομοιότυπες, αλλά αντίθετα για να φανούν τα κέντρα της εξουσίας και της καταπίεσης και η πιθανή σύνδεση μεταξύ των διάφορων αγώνων. Συχνά είναι δυνατό να δούμε πως οι μορφές καταπίεσης, τα μέσα, οι κυβερνητικές τακτικές και δράσεις που εφαρμόζονται στις κατεχόμενες παλαιστινιακές περιοχές εφαρμόζονται και στο Ισραήλ επίσης – όπλα για τη διάλυση διαδηλώσεων, συλλήψεις, αποτροπή επαφής με νομική βοήθεια – απλά με λιγότερη βία. Η παρουσίαση μιας σειράς αγώνων παράλληλα επίσης είχε σκοπό να δώσει στο θεατή την αίσθηση πως δεν έχουν χαθεί όλα, πως δεν είναι μόνος, και πως υπάρχουν άλλα μέρη που υπάρχει αδικία και που όπου οι άνθρωποι επέλεξαν να ξεσηκωθούν.

Shachaf Polakow: Η Μη-Καθοριστική Στιγμή

Ως φωτορεπόρτερ και ακτιβιστής, ταξιδεύω από μέρος σε μέρος αναζητώντας το επόμενο γεγονός, την επόμενη «καθοριστική στιγμή», σύμφωνα με τα λόγια του Henri Cartier-Bresson, της βίας και της καταπίεσης. Οι στιγμές αυτές συχνά επιλέγονται για να απεικονίσουν την ισραηλινή κατοχή. Ωστόσο, όσο περισσότερο ταξίδευα και γνώριζα την κατοχή, τόσο περισσότερο κατανοούσα πως η βία δεν είναι μόνο όταν οι στρατιωτικές δυνάμεις πυροβολούν διαδηλωτές, ή όταν οικογένειες χάνουν τα σπίτια τους ή βιώνουν μια αεροπορική επιδρομή. Η ίδια η συνεχιζόμενη κατοχή είναι βία. Ενώ εμείς (οι Ισραηλινοί) είμαστε σε θέση να κινούμαστε ελεύθερα μέσα και έξω από τη Δυτική Όχθη, οι Παλαιστίνιοι φωτογράφοι και φίλοι μας περιορίζονται στη μετακίνηση τους – αυτό είναι βία. Καθώς οι ισραηλινοί οικισμοί επεκτείνονται και οι παλαιστινιακή γη να συρρικνώνεται – αυτό είναι βία. Όταν οι φωνές μας θεωρούνται έγκυρες ενώ οι παλαιστινιακές αμφισβητούνται – αυτό είναι βία.

Duane Rousselle: Ο Μοναχικός Αντιρατσιστής

Σε γενικές γραμμές, μοιάζει πως σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με δύο μεγάλες απειλές. Από τη μία, υπάρχει η συνέργεια καπιταλισμού και επιστήμης, η οποία, με έναν τρόπο που έγινε προφανής κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχει σε πρώτο πλάνο βιολογικές και ιατρικές παρεμβάσεις. Από την άλλη πλευρά, έχει γίνει μια προσπάθεια αποκατάστασης της πατριαρχικής εξουσίας, που φαίνεται ξεκάθαρα από την άνοδο του νεοφασισμού. Ο κίνδυνος είναι να υποθέσουμε πως πρόκειται για ξεχωριστές και αντίθετες μεταξύ τους απειλές. Πιστεύω πως ο τελευταίος είναι μια προβληματική απάντηση σε μια αλήθεια που έγινε πιο προφανής από τη πρώτη: ο νεοφασισμός υπάρχει στο πλαίσιο μιας διάβρωσης των κοινωνικών δεσμών (όπου τα εμπορεύματα παρέχουν φευγαλέους και μη βιώσιμους κοινωνικούς δεσμούς). Το πρόβλημα είναι πως ο ρεαλιστικός καπιταλισμός παρουσιάζεται ως η εναλλακτική στον ολοκληρωτισμό (αλλά πάντα από μια αδιάφορη οικουμενική θέση). Αυτό οδηγεί σε ένα μάλλον ανησυχητικό συμπέρασμα: το κρίσιμο έργο δεν είναι να αναζητήσουμε εναλλακτικές στον καπιταλισμό, αλλά αντίθετα να αναγνωρίσουμε πως ο καπιταλισμός είναι η εναλλακτική. Με άλλα λόγια, η επιστημολογική αιτιολόγηση που στηρίζει τον ρεαλιστικό καπιταλισμό λειτουργεί μέσω της εξαιρετισμού, δηλαδή ενός δόγματος διάκρισης. Έτσι, οι καπιταλιστικές εκλογικεύσεις έχουν συχνά την ακόλουθη μορφή: «ο ρεαλιστικός καπιταλισμός είναι η μόνη εναλλακτική λύση στην τυραννία, τον ολοκληρωτισμό και ούτω καθεξής». Η ειρωνεία είναι πως ο ρεαλιστικός καπιταλισμός επίσης γεννά τυραννία. Αυτό ήταν ένα σημείο που είχε πει πολύ καλά πριν από πολλά χρόνια ο David Harvey. Ο Harvey είπε πως η δύναμη του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού ήταν η δυνατότητά του να προσαρμοστεί σε ριζικά διαφορετικά πολιτιστικά περιβάλλοντα. Όπως το τόφου, μπορεί να μαριναριστεί από μια κουλτούρα, παίρνοντας μια μεγάλη ποικιλία γεύσεων. Ως εκ τούτου, συχνά συζητάμε για τον «ρωσικό καπιταλισμό», τον «κινεζικό καπιταλισμό», τον «αμερικανικό καπιταλισμό», τον «ινδικό καπιταλισμό» και ούτω καθεξής. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι πολύ βαθύτερο, δεδομένου πως ο φασισμός δεν εμφανίζεται μόνο ως επέκταση, εκεί έξω σε «εκείνες τις άλλες χώρες», αλλά και εδώ, στο εσωτερικό: νεοφασιστικά κινήματα εμφανίζονται μέσα στις φιλελεύθερες δημοκρατικές κοινωνίες. Αυτά τα νέα φασιστικά κινήματα μαρτυρούν την ύπαρξη ενός νέου σύμπαντος των εξαιρέσεων.

Errico Malatesta: Για την Κάντια (Κρήτη)

Οι Έλληνες αρνούνται να κυβερνιόνται από τους Τούρκους, στο οποίο έχουν χίλιες φορές δίκιο. Θέλουν να περάσουν στην κυβέρνηση του βασιλιά της Ελλάδας και… να σωθούν από αυτό έχει πέσει πάνω σε ορισμένους Ιταλούς. Όσον όμως αφορά εμάς, αν θέλουμε να βοηθήσουμε αποτελεσματικά αυτούς τους επαναστάτες, πρέπει να το κάνουμε στο όνομα των ιδεών μας, που αγκαλιάζουν και αφορούν κάθε μικρό ζήτημα· πρέπει να πολεμήσουμε να εξασφαλίσουμε πως αυτοί οι άνθρωποι είναι πραγματικά ελεύθεροι να καθορίσουν τις μοίρες τους. Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να υπηρετήσουμε ως στρατιώτες του βασιλιά, δεν μπορούμε να δεχτούμε ποτέ, εκ των προτέρων, την ευθύνη για κάθε δυσαρέσκεια που θα πέσουν πάνω στους Κρητικούς και άλλους από τους Έλληνες αστούς και που θα τους κάνουν αναμφίβολα να νοσταλγούν το Τούρκο. Για την ώρα, δεν μπορεί να ειπωθεί τίποτα για την Κρήτη. Το νησί είναι στα χέρια των στρατιωτών του Έλληνα βασιλιά και των δυνάμεων της ευρωπαϊκής συμμαχίας. Η μοίρα του είναι στα χέρια των διπλωματών: η αποφασιστικότητα των επαναστατών μπορεί να προσφέρει στο βασιλιά της Ελλάδας να επιμείνει και να εξασφαλίσει την ενσωμάτωση· η παρέμβαση όμως μερικών ξένων εθελοντών, ακόμη και αν επιτρέπονταν, δεν έχει κανένα βάρος. Ο ηρωισμός των συντρόφων μας θα ήταν αναμφίβολα ανούσια και μπορεί πράγματι να αποδειχτεί φτηνή παλικαριά, που καταλήγει σε απλό εκδρομικό ταξίδι.

Mikhail Bakunin: Ζωή, Αρμονία και Αγώνας

Αρμονία είναι η απουσία αγώνα, η απουσία ζωής. Είναι θάνατος. – Στη πολιτική είναι δεσποτισμός. Δες σε όλη την ιστορία και θα πειστείς πως σε κάθε εποχή και σε όλες τις χώρες που υπήρξε ανάπτυξη και πλεόνασμα ζωής, σκέψης και δημιουργικής και ελεύθερης δράσης, υπήρχε διαφωνία, πνευματικός και κοινωνικός αγώνας, αγώνας πολιτικών κομμάτων – και είναι ακριβώς στη μέση αυτών των αγώνων και χάρη σε αυτούς που οι λαοί ήταν πιο ευτυχισμένοι και πιο ισχυροί με την ανθρώπινη έννοια αυτής της λέξης. Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω: η ομοιομορφία είναι θάνατος. Η πολυμορφία είναι ζωή.

George Katsiaficas: Αισθητική και Πολιτικές Πρωτοπορίες

Ο όρος "πρωτοπορία" [Avant-garde] όπως χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη, αλλά και στους πιο εξειδικευμένους χώρους της τέχνης και της πολιτικής, έχει μια ποικιλία νοημάτων. Μερικές φορές παραβλέπεται – σαν να μην έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία. Δεν υπάρχει λήμμα γι’ αυτόν τον όρο στον 32ο τόμο του Λεξικού Τέχνης ΜακΜίλαν (1996), στη Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (1995), ούτε και στο υψηλής εκτίμησης βιβλίο του Ρέιμοντ Γουίλιαμς Λέξεις-Κλειδιά: Ένα Λεξιλόγιο της Κουλτούρας και της Κοινωνίας [Keywords: A Vocabulary of Culture and Society]. Παρ’ όλ’ αυτά, στο μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα – καθώς και του 19ου – ο όρος πρωτοπορία χρησιμοποιούνταν ευρέως για να προσδιορίσει τις προσπάθειες σφυρηλάτησης νέων διαστάσεων στους αισθητικούς και πολιτικούς προσδιορισμούς μας της πραγματικότητας. Ο ενδιάμεσος τόπος μεταξύ τέχνης και πολιτικής είναι εκεί απ’ όπου προέρχεται ο όρος, όπως και εκεί είναι που μπορούν να βρεθούν οι πιο εκρηκτικές ερμηνείες. Στην έκδοση του 1973 η τώρα πια νεκρή Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια επιτέθηκε στην "πρωτοπορία" επειδή "είναι διαποτισμένη από τον καπιταλισμό και τον μικροαστικό ατομικισμό". Πιο πρόσφατα, οι φεμινίστριες και οι μεταμοντερνιστές επιτέθηκαν στην πρωτοπορία σαν μια ιδέα που υποθάλπει τον εκλεκτισμό. Αν προσπαθήσουμε να δώσουμε έναν σύντομο ορισμό της "πρωτοπορίας" όπως έχει εξελιχθεί τους τελευταίους δύο αιώνες, θα αναφερόμασταν στους ανθρώπους που αναζητούν τρόπους για να μετασχηματίσουν τις αισθητικές και τις πολιτικές εξελίξεις στην κοινωνία. Αν μερικές φορές έχουν συμπληρωματικές σχέσεις και κάποιες άλλες διαχωρίζονται και φτάνουν να γίνουν μέχρι και ανταγωνιστικές, η αισθητική καινοτομία και η πολιτική στράτευση ανήκουν αμφότερες στον πυρήνα του νοήματος της πρωτοπορίας. Σ’ αυτό που ακολουθεί θα σκιαγραφήσω την εξέλιξη των πρωτοποριακών κινημάτων από την απαρχή τους τον 19ο αιώνα στη Γαλλία έως τη σύγχρονη εποχή. Κατά τη γνώμη μου, η ένταση ανάμεσα στην πολιτική και την αισθητική στις πρωτοπορίες είναι σημαντική κι έχει αξία· οι πολιτικοί ακτιβιστές μπορούν να μάθουν πολλά από την επίδραση των κινημάτων αισθητικής.